Rozwój technologii IT z uwzględnieniem sztucznej inteligencji, tworzenie centrów badawczo-rozwojowych, zrównoważony rozwój miasta oraz promocja wśród firm, żeby wprowadzały się do nowych biurowców. W tych kierunkach, zdaniem ekspertów, powinien podążać rozwój miasta przez kolejne 15 lat.

Niecałe 15 lat temu Łódź zdecydowała się zbudować swój rozwój gospodarczy na przemyśle AGD, logistyce i tworzeniu zaplecza biurowego. Pomogła w tym strategia autorstwa firmy doradczej McKinsey & Company - określana potocznie jako "raport McKinseya" - za którą Łódź zapłaciła w 2005 roku milion euro.

Trzydziestolecie III Rzeczpospolitej uznaliśmy za dobry moment, żeby zapytać o skuteczność strategii obranej przez miasto półtorej dekady temu. Kolejne pytanie, które zadaliśmy podczas debaty "30 lat wolnego biznesu w Łodzi", brzmiało zaś: co dalej?

W redakcji łódzkiej "Wyborczej" odpowiadali na nie przedstawiciele łódzkiego biznesu i instytucji odpowiedzialnych za jego wspieranie: Rafał Leśniak (prezes firmy deweloperskiej Budomal), Konrad Pokutycki (prezes zarządu BSH w Polsce), Małgorzata Witkowska (współzałożycielka i współwłaścicielka firmy Witko), Bożena Ziemniewicz (prezeska i właścicielka British Centre), Przemysław Andrzejak (prezes zarządu Łódzkiej Agencji Rozwoju Regionalnego), Marek Cieślak (prezes zarządu łódzkiego Bionanoparku) oraz Michał Samborski (dyrektor ds. rozwoju w Panattoni Europe).

 

Co się udało?

- To opracowanie było potrzebne przede wszystkim jako pewnego rodzaju alibi dla ówczesnych władz samorządowych, bo dyskusje na temat tego, w jakim kierunku miasto powinno się rozwijać, toczyły się i bez niego. Potrzebny był jednak stempel dużej, zewnętrznej firmy doradczej, która uwiarygodniałaby obraną strategię - powiedział Marek Cieślak o raporcie McKinseya.

Historia gospodarcza Łodzi lat dziewięćdziesiątych i pierwszych lat XXI wieku - a więc sprzed raportu McKinseya - to w przeważającej mierze historia ekonomicznej zapaści. To upadek przemysłu tekstylnego związany z zamknięciem dotychczasowych rynków zbytu w byłym Związku Radzieckim, gigantyczne bezrobocie i dojmujący brak perspektyw, których wspomniany raport McKinseya dostarczył. Z tego powodu rok jego przyjęcia był dla rozwoju gospodarczego Łodzi niemal równie istotny, jak dla całej Polski dwa poprzedzające go wydarzenia. Wstąpienie do NATO w roku 1999 i do Unii Europejskiej w roku 2004. Pierwsze zwiększyło bezpieczeństwo militarne, drugie - ekonomiczne. Zaś jedno i drugie zaowocowało większym zainteresowaniem Polską ze strony inwestorów zagranicznych.

Po latach widać, że założenia zawarte w raporcie McKinseya udało się zrealizować.

 

"Prawie" klaster AGD

Po pierwsze, Łódź stała się zagłębiem produkcji sprzętu AGD, m.in. dzięki takim firmom jak BSH i Whirlpool (dawniej Indesit).

- Widząc jedną, drugą trzecią fabrykę AGD, przyszli do Łodzi poddostawcy, do czego firmy z branży, takie jak nasza i nasza konkurencja, oczywiście zachęcają. Zresztą poddostawcy sami zrozumieli, że warunki tutaj są bardzo dobre. Uczelnie kształcą bardzo dobrze, a firmy mają do dyspozycji inżynierów, którzy dopilnują produkcji. Dzięki temu również jej jakość jest na najwyższym poziomie - stwierdził prezes Pokutycki z BSH Polska.

Zdaniem Pokutyckiego w Łodzi tworzy się klaster AGD z prawdziwego zdarzenia. - Mówię, że się tworzy, a nie, że się stworzył, ponieważ wisienką na torcie w przypadku klastrów przemysłowych jest aktywne zaangażowanie uczelni wyższych w tworzenie wynalazków i innowacji wespół z producentami. Jesteśmy jednak o krok od tego, ponieważ rok temu uchwaliliśmy umowę ramową z Politechniką Łódzką. Ona wyznacza obszary, w których będziemy wspólnie tworzyć innowacje - stwierdza prezes.

 

Plany i rzeczywistość

Ponadto w Łodzi i okolicach powstają nowe centra logistyczne (m.in. dzięki skrzyżowaniu autostrad A1 i A2).

 - Jeszcze kilka lat temu przyzwoitą infrastrukturę drogową, czyli namiastki autostrad, miały w Polsce tylko Poznań i Wrocław, a poza tym? W początkowym okresie rozwoju naszej branży Warszawa jako stolica była numerem "jeden". Natomiast Łódź, choćby przez to, że była niedaleko Warszawy, miała na tym pierwszym etapie ciężej. Nie zmienia to jednak faktu, że Łódź zawsze postrzegano jako centralny punkt Polski, zaś moment, w którym plany budowy autostrad zaczęły się materializować, był tym, w którym branża logistyczna zaczęła patrzeć na Łódź zdecydowanie przychylniej - przyznał Samborski z Panattoni Europe.

Panattoni Europe do roku 2021 chce mieć w Łodzi ponad milion metrów kwadratowych powierzchni produkcyjno-magazynowej. Obecnie w południowo-wschodniej części Łodzi realizuje ogromny projekt o nazwie Central European Logistic HUB. W ramach działalności firmy logistyka i AGD nakładają się na siebie. Panattoni wybudowało już bowiem dla BSH centralny magazyn z bocznicą kolejową, a na terenie Jędrzejowa Przemysłowego buduje dla koncernu nową fabrykę zmywarek.

 

Wieżowce nie dla Łodzi

Jeśli chodzi o trzecie założenie raportu McKinseya, czyli rozwój bazy biurowej, argumentem za jego skutecznością jest m.in. fakt, że dzięki nowym biurowcom Łódź jest obecnie jednym z pięciu największych w Polsce ośrodków nowoczesnych usług dla biznesu (BPO). Jakość łódzkich biurowców zachwalał Rafał Leśniak, prezes Budomalu - czyli firmy deweloperskiej, która w Łodzi realizuje m.in. budowę biurowca Przystanek mBank w Nowym Centrum Łodzi: - Dzisiaj ten obiekt jest pokazywany w skali globalnej. Zarząd Commerzbanku [grupy, do której należy mBank - przyp. red.] przyjeżdża oglądać ten obiekt jako wizytówkę i przykład rozwiązań, które docelowo mają zafunkcjonować w biurach grupy na całym świecie. W Łodzi innowacyjność jest naprawdę olbrzymia.

Prezes Leśniak uprzedza jednak, że Łódź, przynajmniej w możliwej do przewidzenia przyszłości, nie stanie się miastem wieżowców.

- To oczywiste, że jako Łódź nie mamy do pokazania takich obiektów biurowych, jak np. Warszawa. W Łodzi nie mamy przypadków globalnych firm, które lokują tu swoje zarządy. Tutaj mamy raczej menedżerów i pracowników niższego szczebla. Dlatego też obiekty biurowe musimy dostosowywać do potrzeb tej grupy. Wiadomo, że trzeba zadbać o architekturę, ale nie widzę ekonomicznego uzasadnienia dla budynków, które miałyby być wyższe niż 200 metrów - mówił Leśniak, jako rozsądną granicę wysokości biurowca w Łodzi wskazując 55 metrów. Właśnie tyle ma mieć nowy biurowiec Budomalu przy ul. Sienkiewicza 62.

 

A jednak włókiennictwo

Wymierny wskaźnik poprawy kondycji gospodarczej Łodzi stanowi spadek bezrobocia: do 5,4 proc. według danych Urzędu Statystycznego w Łodzi (dane za kwiecień 2019) z 21,3 proc. w roku 1993. Zdaniem Przemysława Andrzejaka niekwestionowanym sukcesem jest również to, że Łodzi - wbrew powszechnej opinii o upadku przemysłu włókienniczego - udało się utrzymać pozycję tekstylnego zagłębia.

- Kiedyś mieliśmy w województwie duże zakłady państwowe, a w nich zwykłe przeszycia. Jednak dzięki podstawowej produkcji, którą udało się zachować m.in. w Tuszynie, powstało bardzo wiele zakładów realizujących produkcję w obszarze tekstyliów innowacyjnych. W województwie produkujemy obecnie zaawansowane technologicznie tkaniny dla przemysłu morskiego czy zbrojeniowego. W Pabianicach jest nawet firma, która produkuje rolki do kamizelek kuloodpornych. Koszt jednej rolki: 800 tys. zł. Zresztą w ramach przemysłu lekkiego powstają w województwie łódzkim centra badawczo-rozwojowe - stwierdził Przemysław Andrzejak, prezes ŁARR.

Nie jest to już jednak branża, w której na zatrudnienie mogą liczyć osoby nisko wykwalifikowane. - To może już nie jest włókiennictwo w jego tradycyjnym rozumieniu, ale branża bardzo pokrewna. Zresztą w strategii rozwoju regionu łódzkiego takie okołowłókiennicze przemysły zakwalifikowano jako inteligentną specjalizację regionu. To są bardzo ważne rzeczy, ponieważ od tego, czy takie sformułowanie znajduje się w strategii, zależy, czy będziemy pozyskiwać na rozwój tych przedsięwzięć pieniądze z Unii Europejskiej - dodała Bożena Ziemniewicz, prezeska British Centre i radna Sejmiku Województwa Łódzkiego.

 

Co dalej?

- Jeśli chodzi o dalszy rozwój Łodzi, postawiłabym przede wszystkim na naukę i na systemy kształcenia. Do wszystkich szkół, od poziomu podstawowego począwszy, należałoby wprowadzić nauczanie przedsiębiorczości. Niestety, pod tym względem całe polskie społeczeństwo ma jeszcze wiele do zrobienia. Ludzie miewają fantastyczne pomysły, tylko mało kto myśli o tym, za jakie pieniądze je zrealizować. Każdy myśli, że pieniądze się gdzieś znajdą. A one się nie znajdują. Inwestycję trzeba wykalkulować - przypomniała Małgorzata Witkowska, współzałożycielka i współwłaścicielka Witko. To firma rodzinna, będąca jednym z liderów kompleksowego wyposażania i projektowania laboratoriów.

Jako jeden z głównych obszarów rozwoju, na których miasto powinno skupić się w najbliższej dekadzie uczestnicy panelu wskazywali także branżę IT z uwzględnieniem sztucznej inteligencji. Zrobotyzowanie pewnych rutynowych czynności wykonywanych przez pracowników biurowych może być odpowiedzią na brak pracowników na rynków. Cieślak przypomniał, że niezbędne ku temu technologie powstają również w Łodzi. Pokutycki zwrócił przy tym uwagę, że rozwiązań IT nie należy postrzegać tylko przez pryzmat wąskich rozwiązań informatycznych, ale jako bazę dla rozwoju przemysłu przyszłości.

Kluczowe dla Łodzi w kolejnej dekadzie po realizacji założeń raportu McKinseya ma być też tworzenie centrów badawczo-rozwojowych oraz zrównoważony rozwój miasta (żeby za wzrostem gospodarczym szła poprawa poziomu życia mieszkańców wszystkich grup społecznych i zawodowych). Ważny cel to także promocja wśród międzynarodowych firm - prowadzona po to, żeby wprowadzały się do powstających w mieście biurowców. Wspomniano w tym kontekście m.in. Bramę Miasta w Nowym Centrum Łodzi, która pomimo atrakcyjnej lokalizacji i nietuzinkowej architektury może na razie pochwalić się tylko jednym najemcą biurowym.

źródło: https://bit.ly/2Mt49hs